Nietolerancja laktozy - jakich produktów unikać ?
Nietolerancja laktozy - co to jest ?
Nietolerancja laktozy to stan, w którym organizm ma trudności z trawieniem laktozy, cukru występującego w mleku i jego przetworach (takich jak sery, jogurty czy lody). Laktoza to dwucukier składający się z glukozy i galaktozy, które w zdrowym układzie pokarmowym są rozkładane przez enzym zwany laktazą. Enzym ten jest produkowany w jelicie cienkim. U osób z nietolerancją laktozy produkcja laktazy jest niewystarczająca lub całkowicie zahamowana.
Główne objawy nietolerancji laktozy:
- Ból brzucha,
- Wzdęcia,
- Biegunki,
- Nadmierna produkcja gazów,
- Mdłości.
Objawy te pojawiają się zazwyczaj od 30 minut do kilku godzin po spożyciu produktów zawierających laktozę.
Przyczyny nietolerancji laktozy:
- Pierwotna nietolerancja laktozy – najczęściej spotykana forma, związana z naturalnym spadkiem produkcji laktazy wraz z wiekiem. Częściej występuje u osób dorosłych.
- Wtórna nietolerancja laktozy – spowodowana uszkodzeniem błony śluzowej jelita cienkiego (np. w wyniku chorób jelit, infekcji czy celiakii), co prowadzi do zmniejszenia produkcji laktazy.
- Wrodzona nietolerancja laktozy – bardzo rzadko spotykana, wynika z genetycznego braku produkcji laktazy od urodzenia.
Jak sobie radzić z nietolerancją laktozy:
- Unikanie produktów mlecznych lub wybieranie produktów bez laktozy (np. mleko bezlaktozowe),
- Spożywanie produktów fermentowanych, takich jak jogurty czy kefiry, które zazwyczaj mają mniej laktozy,
- Przyjmowanie enzymów laktazy w postaci suplementów przed spożyciem produktów mlecznych.
Nietolerancja laktozy nie jest groźna, ale może być uciążliwa. Nie należy jej mylić z alergią na białko mleka, która jest reakcją układu immunologicznego.
Nietolerancja laktozy - jakich produktów unikać ?
Osoby z nietolerancją laktozy powinny unikać produktów zawierających laktozę, czyli cukier naturalnie występujący w mleku i jego przetworach. Oto lista produktów, które mogą zawierać laktozę i które warto ograniczyć lub wykluczyć z diety:
1. Produkty mleczne:
- Mleko krowie, kozie i owcze – zarówno świeże, jak i UHT, skondensowane i proszkowane.
- Śmietana i śmietanka – szczególnie słodka i kwaśna.
- Jogurty – szczególnie te niefermentowane i słodzone.
- Maślanka i kefir – mimo że niektóre osoby mogą tolerować fermentowane produkty mleczne, bo zawierają mniej laktozy, należy być ostrożnym.
- Masło – zawiera małe ilości laktozy, ale może być problematyczne dla osób z dużą wrażliwością.
- Sery – szczególnie miękkie (np. ricotta, mascarpone, twaróg, mozzarella, feta). Niektóre dojrzewające sery, jak cheddar, parmezan czy gouda, mają niższą zawartość laktozy, więc mogą być tolerowane przez niektóre osoby.
2. Produkty zawierające mleko:
- Lody i sorbety mleczne – klasyczne lody na bazie mleka mogą być bogate w laktozę.
- Desery mleczne – budynie, kremy, serniki, panna cotta, musy.
- Mleczna czekolada i niektóre batony – zawierają mleko w proszku lub śmietankę.
- Wypieki – niektóre ciasta, ciasteczka, babeczki czy naleśniki mogą zawierać mleko, śmietanę lub ser.
3. Przetworzona żywność:
Wiele przetworzonych produktów spożywczych zawiera dodatek mleka lub jego pochodnych, co sprawia, że mogą być źródłem laktozy:
- Sosy i zupy instant – mogą zawierać mleko w proszku lub śmietankę.
- Gotowe dania – np. zapiekanki, lasagne, makarony z sosem serowym, a także pizze.
- Wędliny i kiełbasy – niektóre produkty mięsne mogą zawierać laktozę jako składnik pomocniczy.
- Margaryny – niektóre margaryny zawierają mleko, więc warto sprawdzić etykietę.
4. Produkty o ukrytej laktozie:
Laktoza może pojawić się w produktach, w których się jej nie spodziewasz:
- Leki i suplementy diety – niektóre tabletki używają laktozy jako wypełniacza.
- Pieczywo – niektóre rodzaje pieczywa (np. bułki mleczne) mogą zawierać mleko lub serwatkę.
Jak unikać laktozy:
- Czytaj etykiety – zwracaj uwagę na takie składniki jak: mleko, serwatka, kazeinian sodu, mleko w proszku, laktoza.
- Wybieraj produkty bez laktozy – na rynku dostępne są wersje bezlaktozowe mleka, jogurtów, śmietany czy serów.
- Fermentowane produkty – jogurty i kefiry zawierają mniej laktozy, ale sprawdź, jak na nie reagujesz.
Dieta bez laktozy nie musi być uciążliwa, a wiele alternatyw dla mleka, takich jak napoje roślinne (sojowe, migdałowe, owsiane), pozwala na zachowanie smacznych posiłków bez objawów nietolerancji.
Zamów Catering Dietetyczny Wrocław
Zamów Catering Dietetyczny Warszawa
Zamów Catering Dietetyczny Kraków
Zamów Catering Dietetyczny Poznań